Özel Okul Ücretlerinde Şok Zam! KDK'dan Kritik Düzenleme Hamlesi

Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) tarafından alınan karar neticesinde, özel okulda eğitim gören bir öğrenci için 2023'te 169 bin lira olan kayıt yenileme bedeli, 2024-2025 eğitim öğretim yılı için 350 bin liraya çıkarıldı. Eğitim ücretlerine ilişkin olarak, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından belirlenen üst sınırın çok üstünde bir artış yapıldığını dile getiren bir veli, KDK’ya başvuruda bulundu.

Başvuruyu değerlendiren KDK, okulun eğitim hizmetleri ücretinde Bakanlıkça belirlenen yukarıdaki sınırdan artış gerçekleştirdiğini, ancak eğitim dışındaki yemek, servis, takviye kursları ve kırtasiye gibi hizmetlerde de yüzde 236 oranında bir artış uyguladığını tespit etti.

KDK, bu bağlamda aldığı tavsiye kararında, özel öğretim kurumlarının sunduğu eğitim dışı hizmetlere yönelik fiyat artışlarına ve ara sınıflar ile birlikte ilkokul, ortaokul ve lise gibi seviyelerdeki kayıt ücretlerine dikkat çekti.

Bu çerçevede, özel öğretim kurumlarınca belirlenen öğrenim ücretleri ve eğitim dışındaki hizmetlerle ilgili fiyat artışları için Milli Eğitim Bakanlığı’nın denetim ve sınırlama yetkisi altında bir yönetmelik düzenlemesi yapılması gerektiğine dair tavsiye kararı alındı. Ayrıca, KDK, başvuruda bulunulan okul hakkında bir inceleme başlatılması gerektiğine kanaat getirdi ve tavsiye kararı örneğinin ilgili kurullara iletilmesine karar verdi.

YÜKSEK KIRTASİYE VE OKUL MASRAFLARI ENFLASYONUN ÇOK ÜZERİNDE

Karara ilişkin açıklamada, KDK'nın, eğitim ve öğretim hizmetinin kamuya ait bir hizmet olduğunu ve bu hizmetlerin özel hukuk tüzel kişileri tarafından sunulsa bile idarenin denetim ve gözetim yetkilerinin devam ettiğini belirtti.

Milli Eğitim Bakanlığı’na ait Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nde, ücret artışlarıyla ilgili düzenlemelerin bulunduğu ifade edilerek, başvuruda söz konusu okulun eğitim ücretinin ilgili üst sınırın çok üstünde olduğu belirtildi. Eğitim dışındaki öğle yemeği, takviye kursu, kırtasiye, kıyafet, etüt ve diğer hizmetlerde ise enflasyon oranının oldukça üzerinde bir artış yapıldığı vurgulandı.

EĞİTİM HİZMETİ, SIRF TİCARİ BİR FAALİYET OLARAK DEĞERLENDİRİLEMEZ

KDK'nın kararında, özel öğretim kurumlarının eğitim hizmetlerini yalnızca bir ticaret alanı olarak değerlendirmelerinin, "kamu hizmetini yerine getirme anlayışından sapmak" anlamına geleceği belirtildi. Aşağıdaki hususlar kaydedildi:

"Eğitim hizmetlerinin ticari bir anlayışla sunulması, kamu hizmeti anlayışıyla çelişebilecek bir duruma yol açmaktadır. Hukuki anlamda özel öğretim kurumları serbest ekonomik düzen içinde faaliyet gösterse de devletin eğitim hakkını koruma yükümlülüğü gereği bu kurumların eğitim hizmetlerini sadece kazanç sağlama amacıyla değerlendirmelerine olanak tanınmamalıdır. Kanun, yönetmelik ve yargı kararlarında belirtilen kamu hizmetini yerine getirme anlayışı doğrultusunda eğitim hizmeti, piyasa koşullarının değil; kamu yararının öncelikli olduğu bir kamu hizmetidir. Ayrıca bu kurumların faaliyetlerini sadece kazanç elde etme amacıyla düzenleyemeyeceği Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun 12. maddesinde açık bir şekilde ifade edilmiştir."