Mahfi Eğilmez'den Şok Etkisi Yaratan Faiz ve Kur Değerlendirmesi! 'Döngü Değişmedi' Dedi!
İktisatçı Mahfi Eğilmez, Türkiye'nin ekonomik yönetimindeki son yıllardaki değişimlerin yalnızca faiz ve döviz politikaları arasında yaşanan döngülerle sınırlı olduğunu belirtti. Eğilmez, “2020 yılından bu yana yüksek faiz-yüksek kurdan, düşük faiz-yüksek kura; ardından da yüksek faiz-düşük kura geçiş yaptık” diyerek bu döngüsel yapının devam ettiğini ifade etti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 19 Haziran'da gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizini %46 düzeyinde sabit tutma kararı aldı. Yapılan açıklamada, "Mayıs ayında enflasyonun ana eğiliminde bir azalma gözlemlenmiştir. Haziran verileri de bu downward hareketin devam ettiğini göstermektedir" ifadesine yer verildi. Ayrıca, gece hariç borç verme faiz oranı %49, borçlanma faiz oranı ise %44,5 seviyesinde korundu.
“DEĞİŞEN BİR ŞEY YOK, DÖNGÜ AYNI”
Mahfi Eğilmez, şahsi blogunda yayımladığı “Yüksek Faiz – Düşük Kur” başlıklı yazısında önemli değerlendirmelerde bulundu:
Türkiye'nin son 30-40 yılındaki para politikaları bu durumla özetlenebilir: Yalnızca faiz ve kur arasındaki oranlar değişiklik göstermektedir.
Değişmeyen asıl faktör ise, ekonomideki risk unsurlarının varlığını sürdürmesidir. Risk devam ettiği sürece döngü de aynı şekilde devam etmektedir.
Faiz, yerel paranın iç değerini; döviz kuru ise dış değerini belirleyen unsurlardır. Enflasyon, iç değer kaybını; döviz kuru ise dış değer kaybını gösterir.
Bu sebeple, ekonomik ve siyasi risklerin yüksek olduğu ülkelerde hem iç hem dış değer kaybı artar; böylelikle faiz oranları ve döviz kurları normal seviyelerden uzaklaşır.
“DOĞRU ENFLASYON ÖLÇÜMÜ BELİRLEYİCİ OLACAK”
Mahfi Eğilmez, Türkiye'nin enflasyon ölçümü konusunda nasıl bir yol izlediğinin önemli bir faktör olduğunu vurguladı. TÜİK tarafından açıklanan TÜFE verileri dikkate alındığında, Merkez Bankası'nın faiz indirimleriyle kredi maliyetlerini düşürmesinin gerektiği ifade edildi. Ancak alternatif enflasyon hesapları yapan ENAG gibi kuruluşlar, mevcut faizlerin yetersiz olduğunu ileri sürmektedir.
“TEK TAŞLA İKİ KUŞ” ÖNERİSİ
Eğilmez, ihracatçıların düşük kurdan ve reel sektörün yüksek faizden muzdarip olduğunu belirterek, "Faizler düşerse kur artabilir; bu durum ihracatçıları rahatlatır. Aynı zamanda kredi maliyetleri de azalır ve böylelikle iki sorun birden çözülebilir" dedi. Ancak bu önerinin hayata geçirilebilmesi, güvenilir enflasyon verilerine bağlı olacaktır.
“GELİR SEVİYEMİZ YENİDEN AŞAĞI ÇEKİLEBİLİR”
Yazısının sonunda Eğilmez, döviz kurunun ani bir artış göstermesi durumunda Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) ve kişi başına düşen gelir hesaplarının etkilenebileceğine dikkat çekti. Bu da Türkiye'nin uluslararası sıralamalarda hedeflediği yere ulaşmasını zorlaştırabilir.
“İLK SORU ŞU OLMALI: ENFLASYONU DOĞRU ÖLÇÜYOR MUYUZ?”
Eğilmez, güncel ekonomik tartışmaların merkezine "Enflasyonu doğru bir şekilde ölçüp ölçmediğimiz" sorusunun konulması gerektiğini dile getirdi. Bu soruya verilecek yanıtın, tüm ekonomik politikaların yönünü belirleyeceğini ifade etti.
